In een recente rechtszaak heeft het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden besloten dat een werknemer van een autobedrijf niet aansprakelijk is voor fraude die door een collega is gepleegd. Het gaat om een zaak waarbij een schadecentrum, wat onderdeel is van werkgever, slachtoffer werd van fraude door de financieel directeur. Werkgever probeerde vervolgens een andere werknemer, die hoofd van de administratie was, verantwoordelijk te stellen voor de schade. In dit artikel van Elke Hofman-Bijvank (advocaat bij De Haij & van der Wende Advocaten) wordt besproken waarom de rechter tot dit oordeel kwam en welke lessen werkgevers hieruit kunnen trekken.
Opzet of bewuste roekeloosheid nodig
Volgens de wet kan een werknemer alleen aansprakelijk worden gesteld voor schade die hij of zij aan de werkgever toebrengt als er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid. Dit betekent dat de werknemer de schade bewust heeft veroorzaakt of willens en wetens een groot risico heeft genomen.
De rechter oordeelde dat er in deze zaak onvoldoende bewijs was om aan te tonen dat het hoofd van de administratie opzettelijk of bewust roekeloos heeft gehandeld. Hoewel ze als hoofd administratie misschien niet altijd even alert was, is dat niet genoeg om haar verantwoordelijk te houden voor de fraude van de financieel directeur. De rechter keek ook naar het feit dat zij niet strafrechtelijk is vervolgd en dat de financieel directeur zelf heeft verklaard dat zij niets met de fraude te maken had.
Interne procedures en controles
Een belangrijk punt in deze zaak was de manier waarop de interne procedures en controles bij werkgever waren ingericht. De rechter vond dat deze niet goed genoeg waren, waardoor de kans op fraude groter was. Zo was de financieel directeur als enige gemachtigd om betalingen te doen, en er was geen goed systeem van controle.
Conclusie: hoge eisen aan aansprakelijkheid werknemer
Deze uitspraak laat zien dat er hoge eisen worden gesteld aan de aansprakelijkheid van een werknemer voor schade die door een collega is veroorzaakt. Er moet sprake zijn van opzet of bewuste roekeloosheid, en de werkgever moet dit bewijzen. Ook de manier waarop de interne procedures en controles zijn ingericht, speelt een belangrijke rol. Als deze niet goed zijn, kan dit de aansprakelijkheid van de werknemer in de weg staan.
Wat kunnen werkgevers van deze uitspraak leren?
Werkgevers kunnen een aantal belangrijke lessen trekken uit deze uitspraak:
Zorg voor duidelijke taakomschrijvingen: Maak duidelijk wat de taken en verantwoordelijkheden van werknemers zijn, vooral in leidinggevende functies.
Goede interne controles: Investeer in een goed systeem van checks and balances om fraude te voorkomen.
Schrijf procedures op: Leg de procedures voor betalingen en andere belangrijke financiële processen schriftelijk vast.
Kijk naar de risico's: Evalueer regelmatig de risico's binnen het bedrijf en pas de procedures en controles hierop aan.
Wees voorzichtig met het aansprakelijk stellen van werknemers: Besef dat het moeilijk is om een werknemer aansprakelijk te stellen en dat het belangrijker is om schade te voorkomen door goede interne maatregelen te nemen.Door deze lessen toe te passen, kunnen werkgevers de kans op fraude verkleinen en de positie van werknemers beschermen.
Lees hier de originele versie op de website van De Haij & van der Wende Advocaten
