Deze e-cursus Gemeenterecht geeft inzicht in de hoofdlijnen en systematiek van het gemeenterecht, je weet wat waar staat in de Gemeentewet en hoe het in de praktijk in elkaar steekt.
De Miljoenennota 2026 brengt zowel verlichting als zorgen voor gemeenten. Er zijn middelen beschikbaar voor onder andere jeugdzorg, verkiezingen en vrouwenopvang, maar gemeenten krijgen ook te maken met bezuinigingen en nieuwe verplichtingen zonder extra budget.
Zoals elk jaar analyseert de VNG de impact van de miljoenennota op gemeenten. Lees hier onze analyse: Rijksbegroting 2026 en de gevolgen voor gemeenten
Gemeenten ontvangen € 728 miljoen compensatie voor jeugdzorgtekorten, € 60 miljoen voor het organiseren van verkiezingen, € 12 miljoen voor extra vrouwenopvang en de korting van € 177 miljoen op de onderwijskansenregeling wordt teruggedraaid. De extra middelen voor bibliotheken (circa € 60 miljoen per jaar) blijven structureel beschikbaar. Verder is er € 40 miljoen compensatie voor parttime medewerkers van sociaal ontwikkelbedrijven die door belastingmaatregelen in 2025 netto inkomen verloren.
Het gemeentefonds groeit mee met de economie, maar ramingen vallen structureel te laag uit, wat leidt tot financiële tegenvallers. Ook worden gemeenten geconfronteerd met hogere kosten voor afvalverwerking door de verhoging van de afvalstoffenbelasting. Deze lastenverzwaring komt voort uit hogere tarieven voor afvalverbrandingsinstallaties, waardoor gemeenten de kosten waarschijnlijk moeten doorberekenen aan inwoners via de afvalstoffenheffing. Verder geldt voor het onderwijsachterstandenbudget een structurele korting van 12% (circa € 60 miljoen per jaar). Op het terrein van asiel en migratie voorziet het kabinet een forse daling: van ruim € 8,9 miljard in 2026 naar circa € 1,9 miljard structureel vanaf 2029 wat een flinke impact gaat hebben op de gemeentelijke uitvoering.
