In deze e-cursus leer je in drie uur over de juridische aspecten van ESG. Met heldere theorie, sprekende voorbeelden en beknopte webcolleges krijg je uitleg over de SFDR, CSRD en Taxonomieverordening.
Het Europees Parlement heeft in Straatsburg het zogenaamde Omnibus I-pakket aangenomen, dat de Europese duurzaamheidsregels aanzienlijk versoepelt. Dit besluit, dat door wetgevers als lastenverlichting voor bedrijven wordt gepresenteerd, leidt tot scherpe kritiek van mensenrechten- en milieuorganisaties. Organisaties als Amnesty International en de European Coalition for Corporate Justice (ECCJ) spreken van een ontmanteling van de kern van de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) en een "verraad aan mens en planeet".
Het voorlopig akkoord leidt tot een drastische inkrimping van de vereisten voor ondernemingen. Ten aanzien van de rapporteringsplicht (CSRD) hoeven straks alleen EU-ondernemingen met gemiddeld meer dan 1.000 werknemers én een nettojaaromzet boven € 450 miljoen nog te rapporteren over hun impact op mens en milieu; kleinere ondernemingen vallen hiermee grotendeels buiten de herziene verplichtingen.
De due diligence-plicht (CSDDD) wordt nog veel beperkter en geldt uitsluitend voor zeer grote bedrijven met meer dan 5.000 werknemers én een omzet van meer dan € 1,5 miljard. Bovendien wordt de inwerkingtreding van deze richtlijn uitgesteld tot 26 juli 2029.
Daarnaast zijn er diverse andere versoepelingen doorgevoerd: de rapporteringsvereisten worden vereenvoudigd, en sectorspecifieke standaarden worden facultatief. Tegelijkertijd vervalt de verplichting voor ondernemingen om klimaattransitieplannen op te stellen die aansluiten bij de EU-klimaatneutraliteitsdoelen. Ook de bepalingen over civielrechtelijke aansprakelijkheid uit de CSDDD worden geschrapt of verzwakt. Kleinere bedrijven in de waardeketen worden verder beschermd tegen doorgeschoven rapporteringsverplichtingen, onder meer via een EU-onlineportaal met sjablonen.
De reacties van non-gouvernementele organisaties zijn vernietigend. Amnesty International noemt het akkoord een "sweeping deregulation package" dat cruciale klimaat- en mensenrechtelijke waarborgen ondermijnt. Door de focus op alleen de allergrootste ondernemingen, stelt Amnesty dat "de meeste bedrijven feitelijk ontsnappen aan betekenisvolle aansprakelijkheid". Het resultaat van dit pakket is volgens hen een "bonfire of regulations", mede ingegeven door intensieve lobby van grote industrieën.
De European Coalition for Corporate Justice (ECCJ) spreekt op haar beurt van het "eerste grote slachtoffer" van de Europese dereguleringagenda, waarbij de CSDDD "verwoest" zou zijn. Dit is te wijten aan de drastische verkleining van de reikwijdte, de afzwakking van de eisen voor ketenaansprakelijkheid en het ontbreken van kernmechanismen voor toegang tot rechtsmiddelen. Beide organisaties waarschuwen dat deze koerswijziging haaks staat op de eerdere ambities van de Europese Green Deal en de belofte om bedrijven te verplichten hun negatieve impact op mensenrechten en milieu in hun volledige waardeketen aan te pakken.
De Europese Commissie presenteerde Omnibus I op 26 februari 2025 expliciet als een vereenvoudigingspakket om het "concurrentievermogen te vergroten" en de regeldruk te verminderen. In het Parlement werd het akkoord aangenomen met 428 stemmen voor, 218 tegen en 17 onthoudingen. Rapporteur Jörgen Warborn (EVP) benadrukte "historische kostenbesparingen" en stelde dat de duurzaamheidsdoelstellingen van Europa "op koers" blijven.
Het pakket moet echter nog formeel door de Raad worden goedgekeurd voordat het in het Publicatieblad verschijnt en lidstaten de verzwakte regels in nationale wetgeving moeten omzetten. Amnesty roept nationale regeringen op om bij de implementatie maximum te doen om de bescherming en toegang tot recht voor slachtoffers te versterken en verdere uitholling van bedrijfsverantwoordelijkheid te voorkomen, temeer daar al nieuwe deregulatiepakketten in de pijplijn zitten.
