Volgens Katarzyna Kotula, de Poolse minister voor Gelijkheid, is het bevorderen van gendergelijkheid binnen een moderne, digitale samenleving een speerpunt van het Poolse EU-voorzitterschap.
"We moeten de ongelijkheid die via technologie wordt versterkt of veroorzaakt actief tegengaan," aldus Kotula. "Dat betekent risico’s en gevaren van AI en de online wereld benoemen én benutten wat er wél goed kan gaan. Alleen als iedereen – overheden, bedrijven, techsector, en burgers – meedoet, kunnen we systemen bouwen waarin vrouwen en meisjes veilig zijn, ook online.”
Twee sporen: integreren én gericht beleid
Volgens het Europees Instituut voor Gendergelijkheid (EIGE) is er een dubbele aanpak nodig om echte vooruitgang te boeken: enerzijds moet in álle beleidsterreinen rekening worden gehouden met gendergelijkheid, anderzijds zijn er ook specifieke maatregelen nodig die zich richten op de positie van vrouwen. De Raad roept lidstaten daarom op om hun overheidsstructuren op het gebied van gendergelijkheid te versterken, met duidelijke mandaten en voldoende middelen.
Technologie als risico én kans
De aanbevelingen besteden bijzondere aandacht aan gendergerelateerd geweld dat via technologie plaatsvindt – zoals online intimidatie en haatberichten. Nationale actieplannen tegen gendergeweld moeten hier expliciet aandacht aan besteden, stelt de Raad. Vrouwen in zichtbare posities, met name jonge vrouwen en vrouwen uit gemarginaliseerde groepen, zijn onevenredig vaak slachtoffer van online geweld. Dit ondermijnt hun deelname aan het publieke leven.
Genderbias in AI aanpakken
AI-systemen kunnen bestaande vooroordelen versterken als ze getraind zijn op gebrekkige of eenzijdige data. Daarom dringt de Raad erop aan dat lidstaten maatregelen nemen om dit te voorkomen. Denk aan het gebruik van representatieve en kwalitatief goede data, menselijke controle en toetsing aan discriminatiewetten en AI-regelgeving. Tegelijk ziet de Raad ook potentie: als AI goed wordt ontworpen, kan het juist helpen om menselijke vooroordelen te verminderen en patronen van ongelijkheid sneller te signaleren.
Aanpak van online vrouwenhaat
De Raad maakt zich zorgen over het groeiende verschil in houding ten opzichte van gendergelijkheid tussen jonge mannen en vrouwen, en over de opkomst van online vrouwenhaat. Er is meer onderzoek nodig naar de netwerken achter misogynie en mannelijkheidsideologieën online. Ook moeten jongens en mannen actief betrokken worden bij het doorbreken van ongelijkheid.
Gendergelijkheid als blijvende EU-prioriteit
De Raad roept de Europese Commissie op om gendergelijkheid ook in de komende jaren (2024–2029) als prioriteit te blijven zien. Dat betekent onder meer dat internetplatforms samen moeten werken om de online veiligheid van vrouwen en meisjes te verbeteren. Verder pleit de Raad voor het standaard meenemen van een genderperspectief in álle toekomstige EU-wetgeving, financiering en beleid – zoals bij de uitvoering van de AI Act, de Digital Services Act en het toekomstige EU-beleid rond AI en STEM-onderwijs. Ook in het buitenlands beleid moet gendergelijkheid in de digitale transitie meer aandacht krijgen.
Achtergrond
Gelijke rechten voor mannen en vrouwen zijn vastgelegd in de EU-Verdragen en het EU-Handvest van de Grondrechten. De Europese Commissie presenteerde in maart 2025 een nieuwe langetermijnroutekaart voor vrouwenrechten, die als kader dient voor beleid om gendergelijkheid in alle delen van de samenleving en economie te versterken.
De vandaag aangenomen aanbevelingen bouwen voort op recente wetgeving, zoals:
Richtlijn 2024/1385, die zich richt op de aanpak van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld;
Regelgeving 2024/1689 (AI Act), de eerste uitgebreide wet op AI in Europa;
Regelgeving 2022/2065 (Digital Services Act), bedoeld om de online veiligheid van gebruikers te verbeteren en illegale content tegen te gaan.
