'Op weg naar een effectievere en efficiënte overheid'

Het jaar 2024 was bijzonder, omdat het nieuwe kabinet halverwege van start ging. Grote veranderingen, zoals de geplande bezuiniging van 22 procent op de rijksoverheid, zijn daarom nog niet zichtbaar in de cijfers. Dit jaar geldt dan ook als nulmeting voor de ambities uit het regeerprogramma.

Uit de rapportage blijkt dat het aantal rijksambtenaren is toegenomen met 6,2 procent ten opzichte van het jaar ervoor. In totaal werkten er in 2024 ruim 157.000 mensen bij het Rijk, omgerekend in voltijdseenheden. Tegelijkertijd daalde het aantal opengestelde vacatures met 16,5 procent. Het percentage externe inhuur bleef gelijk, op 15,4 procent.

Minister Uitermark benadrukt dat deze ontwikkelingen passen bij de koers die het kabinet wil varen. "Voor de komende jaren hebben we afgesproken toe te werken naar een effectievere en efficiënte overheid, die zo klein is als mogelijk en zo groot als nodig. Daarvoor zetten we in op minder bureaucratie, minder regels, minder administratie en verantwoordingslasten en meer werken als één Rijksoverheid. Ieder ministerie doet dit op zijn eigen manier, waarbij is afgesproken om bij vacatures steeds kritisch te kijken of extern openstellen nodig is en ambtenaren daar in te zetten waar ze het hardst nodig zijn."

De overheid wil ook recht doen aan de samenleving als geheel. Het aandeel vrouwen in de (sub)top is verder gestegen naar 40,9 procent. Het streven is om in 2026 uit te komen op een evenwichtige verhouding van tussen de 45 en 55 procent. Ook nam het aantal medewerkers toe dat onder de Wet banenafspraak een plek heeft gekregen binnen het Rijk, al wordt de beoogde doelstelling nog niet gehaald.

Daarnaast is er veel aandacht voor vakmanschap, integriteit en sociale veiligheid. In 2024 werd de ambtseed vernieuwd en is ingezet op meer bewustzijn en scholing, onder meer door de voorbereiding van een basisopleiding voor alle ambtenaren. Tegelijkertijd blijft er werk aan de winkel. Eerder bleek uit onderzoek dat tien procent van de ambtenaren te maken heeft gehad met racisme. Ook is het aantal integriteitsincidenten opnieuw toegenomen. Om die reden werkt het kabinet aan een centrale klachtencommissie en een rijksbrede integriteitscommissie.

Het kabinet zegt transparantie ook als een belangrijk speerpunt te beschouwen. Via de Wet open overheid wil de Rijksoverheid zorgen voor betere toegang tot overheidsinformatie. In 2024 is het aantal gepubliceerde documenten flink gestegen. Meer Woo-verzoeken zijn afgehandeld dan in voorgaande jaren en het aantal verbeurde dwangsommen is gedaald. Toch blijft het een uitdaging om alle verzoeken binnen de wettelijke termijn af te handelen. Sinds januari 2025 is daarom het Rijksdashboard Woo-verzoeken online, zodat het publiek beter kan volgen hoe het Rijk deze verzoeken afhandelt.

Lees hier de Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk 2024