OM ziet verschuiving: minder hacks, meer online oplichting

Onder gedigitaliseerde criminaliteit vallen vormen van oplichting waarbij bestaande technologie wordt gebruikt, zoals fraude via chat-apps, nepwebshops en malafide advertenties op online marktplaatsen. De politie heeft in 2024 uitgebreidere mogelijkheden gekregen om deze vormen van criminaliteit te registreren, wat mede bijdraagt aan de stijging. Toch waarschuwt het OM dat het hier niet slechts om een administratieve verschuiving gaat, maar om een groeiend maatschappelijk probleem dat burgers direct treft.

De bestrijding van online criminaliteit blijft achter bij het tempo waarin deze zich ontwikkelt. Criminele activiteiten op internet zijn vaak anoniem, internationaal georganiseerd en hebben ingrijpende gevolgen voor slachtoffers. Volgens het OM vraagt dit om een forse versterking van expertise, capaciteit en grensoverschrijdende samenwerking, zodat daders sneller kunnen worden opgespoord en vervolgd.

Van de afgehandelde misdrijfzaken in 2024 werd een kwart (ruim 52.900) via een strafbeschikking afgehandeld. Dat is een lichte stijging ten opzichte van 2023. Ook is de totale werkvoorraad aan strafzaken gedaald, doordat er meer zaken zijn afgehandeld dan er binnenkwamen.

Naast digitale criminaliteit blijft het OM zich inzetten op andere prioriteiten, zoals zedenzaken, jeugdcriminaliteit en georganiseerde misdaad. Het aantal zedenzaken is gedaald, en de doorlooptijd is iets verbeterd. Tegelijkertijd blijft de aanpak van femicide en huiselijk geweld een speerpunt. Ook het aantal minderjarige verdachten in zware misdrijfzaken is licht gestegen.

In de georganiseerde misdaad voert het OM gemiddeld evenveel onderzoeken uit als het jaar ervoor, met een nadruk op criminele netwerken die de rechtsstaat ondermijnen. Maar ook hier groeit de digitale component, bijvoorbeeld in de vorm van versleutelde communicatie, online witwassen en cyberaanvallen op kritieke infrastructuur.

Het OM benadrukt dat digitale criminaliteit geen tijdelijk fenomeen is, maar een structurele uitdaging voor de rechtsstaat. De opsporing, vervolging en bescherming van burgers moet mee in de digitale versnelling.