Het einde van het eerste kwartaal is alweer in zicht, en daarmee zijn de goede voornemens wellicht weer wat naar de achtergrond verdwenen. Met deze bijdrage van JahaeRaymakers advocaten wil ik – Luca van der Hoeven – het goede voornemen van een adequaat en actueel risicobeleid voor poortwachters in het kader van de Wwft weer onder de aandacht brengen. In de praktijk zien wij dat de autoriteiten de afgelopen maanden inzetten op Wwft-handhaving, voornamelijk gericht op notarissen en administratiekantoren. Het belang van een gedegen en actueel risicobeleid wordt daarmee opnieuw onderstreept.
Het hebben van een risicobeleid
De Wwft-wetgeving legt aan poortwachters op dat zij een uitgebreid en helder beleid dienen te hebben om hun poortwachtersfunctie onder de Wwft vorm te geven. Dit beleid dient een vastlegging te zijn van de interne procedure tot naleving van de verplichtingen voor de instelling uit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme. Een kort beleid waarin slechts wordt verwezen naar de relevante Wwft-leidraad van de betreffende poortwachter wordt niet gezien als voldoende. Deze Leidraden kunnen uiteraard wel zeer relevant zijn bij het invullen van het eigen risicobeleid. Aan het einde van 2024 zijn voor accountants, belastingadviseurs notarissen en administratiekantoren nieuwe Leidraden
gepubliceerd.
Het hebben van een gedegen en actueel beleid draagt niet alleen in belangrijke mate bij aan een correcte interne naleving van de Wwft-bepalingen, maar vervult ook een relevante functie richting externe partijen zoals toezichthouders. Mocht u als poortwachter een Wwft-controle krijgen of een brief van de toezichthouder ontvangen met vragen over de Wwft-naleving in een specifieke casus, dan betekent het ontbreken van een toereikend intern Wwft-beleid vaak een 1-0 achterstand.
De inhoud
Een goed beleid moet op zijn minst informatie bevatten over de reikwijdte van de Wwft, wanneer de dienstverlening van de poortwachter daar wel en niet onder valt, over het risicobeleid en risicomanagement binnen de organisatie van de poortwachter, over het cliëntenonderzoek dat dient te worden uitgevoerd in het kader van de Wwft inclusief het monitoren van transacties gedurende de zakelijke relatie en over wanneer een ongebruikelijke transactie dient te worden gemeld.
Over deze punten is veel te zeggen en het is van belang dat het beleid wordt aangepast aan de aard van de dienstverlening van de betreffende poortwachter.
Met betrekking tot het punt van de risico-inventarisatie is in het bijzonder van belang dat daar niet slechts kan worden geleund op de welbekende indicatoren uit bijvoorbeeld de Leidraden of de witwasindicatoren van het Anti Money Laundering Centre (die overigens ook recent zijn
geüpdatet). Ook factoren die daar niet in genoemd staan kunnen van invloed zijn op de risicobeoordeling van een poortwachter. Doorgaans geldt daarbij dat het onderbuikgevoel vaak een juiste raadgever is.
Ontwikkelingen
Als er eenmaal een gedegen Wwft-beleid ligt, is het uiteraard van belang dat dit wordt aangepast als de wet- en regelgeving dat vereist, of als de aard van de dienstverlening van de betreffende poortwachter dusdanig wijzigt dat daartoe aanleiding ontstaat. In het kader daarvan is het ook belangrijk om de ontwikkelingen rondom anti-witwas wet- en regelgeving in de gaten te houden. Denk bijvoorbeeld aan de nieuwe Europese
anti-witwasverordening.
