EU-wet tegen greenwashing toch niet ingetrokken, verduidelijkt Europese Commissie na politiek getouwtrek
De Europese Commissie heeft verduidelijkt dat haar voorgestelde Green Claims-richtlijn, een wet die greenwashing moet tegengaan, niet is ingetrokken, ondanks een eerdere verklaring die dat wel suggereerde. De richtlijn, bedoeld om consumenten te beschermen tegen misleidende milieuclaims, ligt nog steeds op tafel – al hangt haar toekomst af van de vraag of micro-ondernemingen buiten de werkingssfeer worden gehouden.
Redactie PONT | Governance 30 juni 2025
De verduidelijking volgt op een periode van verwarring en politieke weerstand. Kort vóór de geplande onderhandelingen in het kader van het zogenaamde "trilogenoverleg" op 23 juni, verklaarde de Commissie dat ze van plan was de richtlijn in te trekken vanwege een verlies aan steun van grote politieke partijen.
Achtergrond van de richtlijn
De Green Claims-richtlijn werd in maart 2023 geïntroduceerd als antwoord op de groeiende behoefte aan betrouwbare en controleerbare informatie voor consumenten. Uit onderzoek bleek dat meer dan de helft van de milieuclaims van bedrijven in de EU vaag of misleidend is, en 40% zelfs volledig ongefundeerd.
De richtlijn beoogt:
Bedrijven te verplichten hun milieuclaims te onderbouwen, te communiceren en te laten verifiëren.
Vrijwillige claims te laten beoordelen door onafhankelijke partijen op basis van wetenschappelijk bewijs.
Het wildgroei aan particuliere milieulabels aan te pakken door te eisen dat ze betrouwbaar, transparant, onafhankelijk getoetst en regelmatig herzien zijn.
Nieuwe EU-labels alleen toe te staan als die meer ambitie op het gebied van milieu tonen dan bestaande labels.
Aankondiging van intrekking en politieke druk
De besluitvorming rond de richtlijn zat in de laatste fase, met onderhandelingen tussen het Europees Parlement, de Europese Commissie en de lidstaten. De Europese Volkspartij (EVP), de grootste fractie in het Parlement, riep in een brief op tot heroverweging en intrekking van het voorstel. Volgens de EVP zouden de regels "onnodig belastend en complex zijn voor bedrijven", wat haaks staat op de lopende vereenvoudigingsagenda. Ook zou het voorstel onvoldoende duidelijk maken wat de baten zijn, en ontbrak een deugdelijke kostenanalyse. Naar aanleiding van deze druk verklaarde een woordvoerder aanvankelijk dat "de Commissie van plan is het Green Claims-voorstel in te trekken".
Kern van de zaak: micro-ondernemingen
In een latere verklaring aan ESG Today liet de Commissie echter weten dat de richtlijn niet is ingetrokken, maar dat ze "wel van plan was dat te doen als micro-ondernemingen niet zouden worden uitgesloten van de werkingssfeer". Micro-ondernemingen zijn bedrijven met minder dan 10 werknemers en een jaaromzet onder de €2 miljoen. De Commissie benadrukte dat opname van deze bedrijven zou leiden tot een "zeer hoge administratieve last", wat in strijd is met haar prioriteit om de regeldruk voor kleine bedrijven te verminderen. In de EU zijn er naar schatting 30 miljoen micro-ondernemingen, goed voor 96% van het bedrijfsleven.
Twijfels over de argumentatie van de Commissie
De uitleg van de Commissie stuit echter op scepsis in het Europees Parlement. Europarlementariërs wezen erop dat het Parlement al eerder had besloten micro-ondernemingen uit te zonderen van de richtlijn. Rapporteur Sandro Gozi stelde dat het onderhandelingsmandaat van het Parlement voor de trilogen deze uitzondering al bevatte, en sprak zijn verbazing uit over de verklaring van de Commissie.
Anna Cavazzini en Antonio Decaro, beide Europarlementariërs, uitten scherpe kritiek op de initiële mededeling en het annuleren van het overleg, en noemden het "een gevaarlijk precedent voor het wetgevingsproces en de institutionele procedures". Zij stelden dat het onrechtvaardig was het Parlement de kans te ontnemen om de onderhandelingen af te ronden, "na twee jaar wetgevingswerk en talloze uren inzet".
Vooralsnog heeft de Commissie niet laten weten of er een nieuw voorstel komt of wat de directe vervolgstappen zijn. De laatste verduidelijking wijst er echter op dat het voorstel nog steeds in overweging is – mits de uitzonderingspositie voor micro-ondernemingen gewaarborgd blijft.
